Seçim sonuçlarının piyasayı önemli ölçüde etkileyeceği konusunda seçimden önce çok sayıda yorum yapıldı. Özellikle döviz kurlarının hareketleneceğine kesin gözüyle bakılıyordu. Ancak artışın ne yönde olacağı konusunda kesin bir şey söylenemiyordu.
Ekonomim yazarı Alaattin Aktaş, döviz kurlarında bir yükselme olsa da sonrasında bir düşüş yaşanabileceğini belirtti, tasarruf sahiplerini uyardı. Aktaş’ın döviz alırken ya da satarken zarara uğrama riskini anlattığı “Dövizi ‘hep artacağını sanıp’ tepeden almak da var!” başlıklı yazısının ilgili bölümü şöyle:
“Dövizde seçim sonucuna göre bir tırmanış yaşanırsa sanıyor musunuz ki bu dur durak bilmeksizin devam edecek?
Hızlı bir artış, bir süre sonra keskin bir dönüş yaşanacağına işaret eder. O yüzden çıkış olacaksa da bunun ılımlı gerçekleşmesi en iyisidir.
Bu köşede 19 Nisan’da son yıllarda yaşanan üç keskin dalgalanma dönemine işaret etmiş ve döviz tasarruf etmek isteyenlerin dikkatli olması gerektiğini vurgulamıştım.
Bu dönemlerin ilki 2018’de rahip krizi sırasında yaşandı. Dolar o gergin ortamda hızla artarak ağustos ayında 7 lirayı geçti. Ancak rahip serbest bırakılıp Merkez Bankası da faiz artırınca dolar hızla geriledi ve 7 liranın yeniden görülmesi için tam iki yıl geçmesi gerekti.
İkinci dönemi 2020’de yaşadık. Merkez Bankası yine faiz indirimine gitti, kur tırmandıkça tırmandı ve kasım ayında 8.50 düzeyine geldi. Merkez Bankası’nda başkan değişti, faiz artırıldı ve kur aşağı… Aradan yaklaşık on ay geçti ve dolar 8.50’ye ancak 2021’in ağustos ayı sonunda çıktı.
Üçüncü ve en yakın dönem ise KKM icat edilen dönem… 2021’in eylülünde başlatılan faiz indirimiyle tırmanan dolar aralık ayına gelindiğinde 18’i aştı. Vatandaş ‘Faiz daha da indirilecek’ denilerek adeta döviz almaya yönlendirildi. Sonra vatandaşın dövize hücum ettiği günün akşamı ‘ansızın’ kur korumalı mevduat icat edildi, Merkez Bankası kamu bankaları eliyle piyasaya döviz sürdü ve 18 liralardan döviz alanlar ertesi sabah uyandıklarında doları 11-12 liralarda gördü. Doların yeniden 18 liralara gelmesi için yaklaşık yedi ay geçmesi gerekti.
Aslında bu üç döneme bir dönem daha eklemek ya da son dönemi biraz uzatmak da mümkün. Dolar geçen yıl ağustos ayı ortasında 18.50’ye çıktı ve bir-bir buçuk ay öncesine kadar neredeyse aynı düzeyde kaldı. Şimdi ise vatandaş açısından satış kuru 19.50 dolayında. Yani 2021’in aralık ayında 18 lira olan kur, aradan geçen bir buçuk yıla yakın dönemde öyle çok da fazla artmadı.
KISSADAN HİSSE!
Döviz bugünden itibaren artabilir.
Ama kaç liraya kadar çıkar, bilemem.
Ancak bildiğim şu; bu artış soluksuz ve aylar boyu sürecek bir artış olmaz. Hızlı bir artış yaşanırsa dönüş de aynı şekilde hızlı ve keskin olur.
Ticarette alırken kazanmak diye bir kavram vardır. Döviz alıp satarak para kazanmak da bir tür ticarettir.”
